مرزهای گفتمانی نظریه اسلامی امنیت؛ گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی

نویسنده

  • اصغر افتخاری
چکیده مقاله:

نگارنده، در مقاله حاضر تلاش دارد از رهگذر شناخت بنیادهای گفتمانی جاهلیت در موضوع امنیت و استفاده از آن به مثابه یک «غیر»، به تصویر روشن‌تری از گفتمان امنیتی اسلام دست یابد. برای این منظور، چهار رکن اصلی گفتمان جاهلی ـ یعنی تعدد خدایان، تعدی، تجارت و تعصب ـ شناسایی و متناسب با آنها، تلقی سلبی از امنیت که مد نظر اعراب جاهلی بود؛ معرفی شده است. در ادامه، نویسنده با استناد به آیات الهی و از طریق تحلیل جهان‌بینی اسلامی، چهار رکن بدیل برای ارکان جاهلی که در مکتب اسلام مورد توجه قرار گرفته‌اند ـ یعنی توحید، ایمان، ولایت و سعادت ـ را معرفی و بازخوانی امنیتی می‌نماید. در نتیجه تصویر تازه‌ای از امنیت در مقابل تصویر جاهلی آن پدیدار می‌‌شود که از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های آن می‌توان به «ایجابی بودن امنیت»، «چندمنطقی بودن ساز و کار تحلیل موضوعات امنیتی و ارایه راهبرد برای آنها» و بالاخره «تقدم فرد بر حکومت» (که محور اصلی امنیت انسانی را در عصر حاضر شکل‌ می‌دهد) اشاره کرد. اصول سه‌گانه بالا، خطوط راهنمای درک امنیت از منظر اسلامی و پردازش نظریه اسلامی امنیت را شکل می‌دهند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مرزهای گفتمانی نظریه اسلامی امنیت؛ گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی

نگارنده، در مقاله حاضر تلاش دارد از رهگذر شناخت بنیادهای گفتمانی جاهلیت در موضوع امنیت و استفاده از آن به مثابه یک «غیر»، به تصویر روشن تری از گفتمان امنیتی اسلام دست یابد. برای این منظور، چهار رکن اصلی گفتمان جاهلی ـ یعنی تعدد خدایان، تعدی، تجارت و تعصب ـ شناسایی و متناسب با آنها، تلقی سلبی از امنیت که مد نظر اعراب جاهلی بود؛ معرفی شده است. در ادامه، نویسنده با استناد به آیات الهی و از طریق تح...

متن کامل

پیامبر اسلام(ص) و شیوه گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی

((توسعه)) دغدغه اساسی انسان معاصر است. بنابراین چگونگی, شیوه, ابزار و سازوکار رسیدن به توسعه و تعالی, پرسش جدی فراروی گرایش ها, نگرش ها, بینش ها, دانش ها و دانشمندان مختلف است. برخی از نظریه پردازان با طرح تئوریهای خطی بر تقلید از غرب اصرار می ورزند و برخی دیگر با تإکید بر الگوهای غیر خطی سعی بر بومی سازی نظریات توسعه دارند. مقاله حاضر با نگرشی از نوع دوم, به کندوکاو در تاریخ صدر اسلام پرداخته ...

متن کامل

جامعه اسلامی یا جامعه ایمانی ؟

جامعه اسلامی یا جامعه ایمانی ؟     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه   خلاصه   ایمان اصل و اساس بنیادین در دین اسلام است و عمل صالح از آن برمی‌خیزد. آیات قرآن کریم نیز بر این نکته تأکید دارد که نقش ایمان بسیار ممتاز بوده و منشأ نتایج مثبت بعدی است. با توجه به این نکته، نتایج مختلف و متعددی در رابطه با وظایف حکومت حاصل می‌گردد، از جمل...

متن کامل

تاثیر باورهای یهود در بازار تولید نگاه جاهلی به حیات اجتماعی زن در جامعه اسلامی

قبـل از اسلام در منطقه جزیزﺓ العرب همانند سایر مناطق ، نگرش منفی به زن نگـاه غالب بوده است. اسلام این نگاه را متحول کرد. خلقت یکسان زن ومرد در گفتمان قرآن، تساوی آن ها را در کسب ارزش های معنوی وعدم تفاوت در مشارکت اجتماعی زن ومرد را به دنبـال داشت. این بینش در گفتمان نبوی با حضور زن در اجتماعات دینی و در عرصه ی علم آموزی و مشارکت در امور جنبه‌ ی عینی و عملی به خود گرفت. با رحلت پیامبـر(ص) ار...

متن کامل

بازتولید گفتمانی؛ راهبرد استقرار امنیت نرم در جامعه ایرانی

گفتمان نرم، در دهه پایانی قرن بیستم رواج یافت و افق نوینی در فهم و تبیین مسائل راهبردی، به ویژه در مطالعات بین‏الملل گشود. مفهوم امنیت نرم از دل این گفتمان برخاسته و در معنا اشاره به امنیتی است که از بازیگران در برابر صدمات و خطرات به گونه‏ای ملایم و ناملموس حراست می‏کند. مقاله حاضر در این چارچوب، به عملیاتی‏نمودن مفهوم امنیت نرم در جامعه ایرانی می‏پردازد و به دنبال راهبردی است که بتواند در چار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 25

صفحات  425- 451

تاریخ انتشار 2004-11-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023